قبل از بارداری، مصرف مکمل غذایی در کنار تغذیه اصلی یک ضرورت به شمار می‌رود. در اینجا قصد داریم بر اساس توصیه پزشکان، در خصوص مصرف مکمل و ویتامین‌هایی که بدن پیش از بارداری به آنها نیاز دارد، بپردازیم.
مصرف ویتامین‌های لازم برای قبل از بارداری را از چه زمان باید آغاز کرد؟
سه ماه قبل از بارداری زمان مناسب برای آغاز مصرف ویتامین‌ها توصیه شده است. از طرفی چون سه ماه پیش از آن‌که تخمک‌ها آزاد شوند، شروع به بالغ شدن می کنند، لذا مصرف مواد مغذی از همان ابتدای راه ضرورت دارد. لازم به ذکر است نقص لوله عصبی در فاصله چهار الی شش هفته‌ی اول بارداری رخ می‌دهد. در صورتی که احساس می‌کنید باردار هستید، امّا بدن شما ویتامین یا مکملی دریافت نکرده است، توصیه می‌شود تا ملاقات با پزشک خود منتظر نمانید، چرا که نباید این بازه زمانی مهم و پر اهمیت را از دست دهید. سعی کنید در همین مدت کم نیز 0.6 میلی‌گرم مکمل فولیک اسید را به برنامه غذایی‌تان بیفزایید.
کدامیک از ویتامین‌ها و مواد معدنی اهمیت بیشتری دارند؟
فولیک اسید، آهن و از همه مهم‌تر، کلسیم را به خاطر بسپارید. فولیک اسید مانع از نقص لوله عصبی می‌شود. آهن نیز برای رسیدن اکسیژن به جنین اهمیت دارد و همچنین از کم‌خونی در مادر به خوبی جلوگیری می‌کند. کلسیم موجود در مواد غذایی تقویت‌کننده استخوان‌های جنین است و از پوکی استخوان در مادر نیز جلوگیری می کند.
مکمل‌ها و ویتامین‌هایی که قبل از بارداری مصرف می‌شوند چه ویژگی‌هایی باید داشته باشند؟
مکمل‌ها با غلظت‌های مختلف تولید و عرضه می‌شوند. برخی از آنها حاوی مقدار کمی از هر ماده مغذی، ادغام شده هستند و برخی بر پایه یک ماده مغذی منفرد تشکیل شده‌اند. بر همین اساس پزشک شما یک مکمل را بر اساس ماده مغذی مورد نیاز بدن‌تان تشخیص می‌دهد و تجویز می‌کند؛ با آگاهی از همین روند مکمل‌ها و ویتامین‌ها را به بدن خود برسانید.
آیا مصرف مولتی‌ویتامین های ارگانیک، قبل از بارداری، بدون تجویز پزشک، نهی شده است؟
اگر یک مکمل غذایی یا ویتامین مصرفی دارای استاندارد و تأیید سازمان غذا و دارو باشد، می‌توان آن را بدون تجویز پزشک مصرف کرد. امّا توجه داشته باشید آن دسته از داروهای گیاهی که حاوی مقدار زیادی ویتامین A هستند باعث نگرانی می شوند و مصرف‌شان توصیه نمی‌شود؛ چراکه ویتامین A اثر معکوس بر رشد جنین دارد. به یاد داشته باشید که پیش از مصرف ویتامین‌های لازم قبل از بارداری، اطمینان حاصل کنید که آن مکمل یا ویتامین حاوی مواد مجاز و سالم باشد.
آیا علاوه بر ویتامین‌های لازم قبل از بارداری، مصرف ماده مغذی دیگری مورد نیاز است؟
مهم‌ترین ماده، کلسیم است. از آنجا که افزودن کلسیم به مولتی‌ویتامین باعث غیر پایداری آن می شود، بیشتر این مکمل‌ها کلسیم کافی را ندارند. یک خانم باردار به طور روزانه به 1000 میلی‌گرم کلسیم نیاز دارد که در بهترین حالت یک مکمل و مولتی‌ویتامین قبل از بارداری، 250 میلی‌گرم کلسیم را پوشش می‌دهد. براین اساس توصیه می‌شود مکمل کلسیم را علاوه بر ویتامین‌های لازم قبل از بارداری، مصرف کنید.
همچنین تحقیقات نشان داده است بیشتر خانم‌های باردار دچار کمبود ویتامین D می‌شوند. مصرف یک مکمل حاوی 200 IU در کنار سی دقیقه آفتاب (حداقل دو بار در هفته) نیاز به این ویتامین را به خوبی پاسخ می‌دهد.
توصیه شده است یک خانم باردار حداقل در روز 200 میلی‌گرم DHA نیز مصرف کند. DHA ماده تشکیل‌دهنده اسیدهای چرب امگا3 است که در برخی سبزیجات و علی‌الخصوص ماهی یافت می شود. این ماده برای رشد مغز جنین حیاتی است. لازم به ذکر است اکثر ویتامین‌های لازم قبل از بارداری حاوی DHA هستند. امّا در کنار آنها می‌توان از کپسول‌های روغن‌ماهی بدون جیوه نیز استفاده کرد.
آیا مصرف مکمل حاوی ید در دوران بارداری لازم است؟
بررسی ها نشان می دهد مصرف مکمل حاوی ید در زمان بارداری ضرورتی ندارد. در حال حاضر ید مورد نیاز در نمک ید دار می‌تواند تا حد لازم این ماده را به بدن برساند. یک خانم باردار به طور روزانه باید 0.22 میلی‌گرم ید مصرف کند. نصف قاشق چای‌خوری نمک ید دار حاوی 0.19 میلی‌گرم ید است و فرد باردار روزانه 0.19 تا 0.22 میلی‌گرم ید مصرف کند، مقدار ید مورد نیاز را به بدن خود رسانده است.
مادرانی که گیاه‌خوار هستند، چه ویتامین‌ها یا مکمل‌هایی را علاوه بر ویتامین‌های لازم قبل از بارداری باید مصرف کنند؟
گیاه‌خواران محصولات حیوانی مصرف نمی کنند و این موضوع باعث می‌شود که ویتامین B12، آهن، روی و اسید چرب امگا3 که بدن به آنها نیاز دارد را دریافت نکنند. برهمین اساس گیاه‌خواران لازم است از مکمل‌های حاوی این مواد مغذی همراه با DHA استفاده نمایند.
در صورت وقوع حالت تهوع پس از مصرف ویتامین‌های لازم قبل از بارداری، چه باید کرد؟
زمان مناسب برای خوردن ویتامین پیش از خواب است. این زمان بهترین وقت برای کنترل حالت تهوع محتمل محسوب می‌شود.
بطور کلی مواد مغذی روزانه که یک خانم باردار لازم به دریافت دارد بدین شرح است:
- کلسیم 1000 میلی‌گرم
- DHA حدود 200 میلی‌گرم
- ویتامین ث 80 میلی‌گرم
- ویتامین ای 15 میلی‌گرم
- ویتامین ب 6.1 میلی‌گرم
- فولیک اسید 0.6 میلی‌گرم
- آهن 27 میلی‌گرم
- روی 11 میلی‌گرم
- ید 220 میکروگرم
- ویتامین د 5 میکروگرم
- ویتامین ب دوازده 2.6 میکروگرم